Eenzaat - Méland Langeveld
maart 2021
Daar staat ze alleen, tussen
snelweg én spoorbaan
fier en rank
zojuist geplant
verlost van het nauwe
net om haar voeten
betasten haar wortels
de verse grond
haar blaadjes wapperen
in de vroeg frisse wind
maar wat is het kabaal dat
continu langs haar raast?
en waar zijn haar soortgenoten
waarmee ze opgroeide
in het veld beschut
naast elkaar?
plots giert heimwee
door haar nerven
en mist ze haar zo
geliefde gesprekken
wat moet ze aanvangen
op deze mistroostige plek
ze weet het niet, terneergeslagen
laat ze haar blaadjes hangen.
Intensive care - Els de Groen
februari 2021
Je land is leeg,
je erf ontvolkt
sinds je veegestapeld hebt
in raamloze barakken
aan de voet van silo’s.
Het is of je de hemel melkt en de aarde
zoogt als je krachtvoer neerlaat en
graan in vlees verandert.
Het dier als dier bestaat nog slechts
in kindertekeningen en de
speelgoedbranche.
Midwinter 2015 - Florence Tonk
januari 2021
1.
Als een winter met kikkers
is het vandaag: kil en duister
zingen de merels in bomen
de ballonwangetjes in de sloot en
wind verwart. De straalstroom
brengt kou maar eindelijk
ook wat regen, van de te lang
te koud gebleven zee,
water waar mensen, takken, halmen
normaal gesproken onder buigen.
Droog is het geweest maar
nu schiet zuipend, zuigend alles,
ook hetgeen geen kruid is,
de grond uit.
2.
Als een winter is het
deze midzomerdag
schuilend in de hut tussen wegen
steek ik twee kaarsen aan op
de dode kachel
zo koud is het nu ook weer niet.
Als doopkaarsen op een altaar
of zoals thuis ongebruikt
op het hoge kastje met mutsen
en zijden sjaaltjes van mijn moeder.
Zwart-wit geschoten hield
mijn vader de mijne brandend
in zijn handen en ik lag
op de kerkvloer in mijn witte sleep
mijn groots verzet.
Dat moet februari zijn geweest
grootmoeder droeg haar pillbox
voor haar
werd dit theater opgevoerd.
Vandaag is het winters
op de dag dat zij mijn moeder baarde,
midzomer, die mij baarde, midwinter.
Spiegelend komen we alleen nog
in seizoenen samen.
3.
In een werveling van
generaties, ervaringen
signalen dat het
verkeerd gaat, dat het te
nat, te heet wordt, zus of zo
moet, zeker anders, minder, beter
rest schuilen
in de oksel van een weg.
Doe ik alsof we autarkisch
moeten leven, groente telen
als voorouders uit een pittoreske tijd
waarin er voor de meesten
amper genoeg te vreten was
maar wel meer wilde beesten.
Mijn kind brult zijn wrah-wrah's
speelt met plastic replica’s
van wilde dieren, we
hoeven hem niet meer te dopen
dat theater hebben we
met mijn grootmoeder begraven.
Wij hebben de maalstroom,
graven, fracken de wereld uit
we blazen de wereld uit
we stoken, knoeien, vliegen
verdienen de wereld uit.
De wind raast, en
de resten plastic van zijn
tijgers zullen eindigen
in de buiken van de laatste vis.
Maar ik beloof, wij blijven
elkaar aan het lachen maken
bevragen, (aan)raken, ons
bestaan uitzingen, houden
van wie of wat nog leeft,
vertellen over wat verdwijnt
en wie verdween, kikkers
merels, bomen, bijen
kind en: wrah!
Dwaalgast - Cora de Vos
december 2020
Je bent niet onopgemerkt gebleven
ook de grauwste mus wordt gesignaleerd,
genummerd, geteld, gerapporteerd, niets
ontsnapt het spiedend oog van de vogelaar
ook jij, steppekiekendief,
aangewaaid uit Kazachstan,
verdwaald in platgespoten hooiland
ze zeggen niet waar je bent geland
maar de waarnemers staan gereed,
desnoods volgen ze je met hun drones
er staat een hek om je geheime nest
dus verbeeld je maar niets
en zeker geen vrijheid
paparazzi loeren met telelenzen in de struiken
soortenjagers ringen je kuikens
nog voordat ze geboren zijn.
3 280 840 ft - Yanni Ratajczyk
november 2020
die duizend kilometers tussen ons
laat deze nog weerklinken, weergaloos
ik wantrouw afstand wanneer ze onecht lijkt
zoals ik beducht ben voor gedempt geluid
van ruzies tussen boekenkasten
ben je zover gekomen om de zomer te zien
vergaan tot stof, is dit nu zo vraag je je af
ik heb een scherm zeg ik, ik zal het gebruiken
om de wereld te ontkleden, desnoods zet ik
zwermen vogels in
ze brengen eilanden in kaart, ze laten zien
hoe we stilaan dichterbij drijven
zonder voluit te beseffen
deze verte is geen verte meer
niet langer tussen ons
Boomervaring - Dien L. de Boer
oktober 2020
hier in de boom hunkeren takken naar hoogte
terwijl de stam hen aan de wortels bindt
hier in de boom bewonen de vogels
gratis netwerken, het groen buigt met de zon mee
er is zoveel vers gezelschap in de lente
hier in de boom staan de lippen van het blad
nooit stil, ze fluisteren als dorpelingen
wat ze meemaken: dat rijden, je verplaatsen
om steeds een ander voor je te vinden, nee
blijven staan, je data vatten in jaarringen
Steenweg - Anneleen Van Offel
september 2020
In de woonkamer zegt de man dit is de woonkamer en hij maakt een gebaar
waarin een landschap past: savanne, de verte een strakgetrokken lijn tussen lucht en licht wij knikken en monsteren de muren, het aardgas in de leidingen onzichtbaar uiteraard
ze leiden naar een later waarin warmte zal gloeien in dit huis onzichtbaar uiteraard en
nee
we gaan de trap op langs een kamelenpad ruwe beken wilde bermbloemen en
de man zegt in de slaapkamer dit is de slaapkamer en met een knikje trekt hij de gordijnen
open
een oogverblindende parking gordijnen dicht
het licht verdwijnt de groei de adem hij knikt klopt op het klembord zakt door de
grond door de aarde en wij betalen de prijs om een leven lang naar het leven te verlangen.
Uitzicht - Saskia Leendert
augustus 2020
Eén mens kan het begin zijn
van een massa.
Het start met een klein verschil
een verschuiving van het perspectief
onzichtbaar voor het blote oog.
Tot het onmiskenbaar is wil je het niet
zien, met de handen voor je ogen lijk je veilig.
Ooit komen de sprinkhanen
de branden en de grote vloed.
Prognose - Wim Vandeleene
juli 2020
als de ventilator in de hitte roert
stijgt de spiegel tot aan onze lippen.
we duiken naar bleek koraal.
tussen onze vingers groeien opnieuw vliezen.
of een meteoriet slaat in, een kruimel
uit de hand van een god geblazen.
as weert het licht en maakt de lange winter.
we trekken de kleren van mammoetjagers aan.
reisagenten wijzen naar de evenaar.
of we wijken uit naar Mars
waar we gewicht verliezen.
daar teren we op astronautenvoer,
bij gebrek aan kluif
vallen onze tanden uit.
opnieuw hijsen we de papfles.
Uit: Duikvlucht
Niet zonder reden - Peter Theunynck
juni 2020
Niet zonder reden daalden bossen uit de hemel neer.
Soms schroeit het binnenskamers, slaan de pannen
van het hoofd. Soms hongert ook een hart naar brood,
snakt het raam naar rozen. Mensen hebben bossen nodig.
Niet zonder reden daalden bossen uit de hemel neer.
Soms is het al metaal dat ons betintelt en magnetiseert.
Steden hebben gulzige motoren, kleppen en cilinders
ratelen maar door. Mensen hebben bossen nodig.
Niet zonder reden daalden bossen uit de hemel neer.
Soms vreet het miltvuur van de eindigheid,
het vijverslijk, het knarsetanden van de overweg,
een kolf, een fles aan ons. Mensen hebben bossen nodig.
Niet zonder reden daalden bossen uit de hemel neer.
In beuken zwelt de zucht naar kathedralen.
Op eik rijpen gedachten, linde giet er slaap op,
taxus ent volharding. Mensen hebben bossen nodig.